داغ ترین ها :
موبایل شما چقدر ضدآب است؟ (توضیح IP68 و IP67)

موبایل شما چقدر ضدآب است؟ (توضیح IP68 و IP67)

امروزه به دلیل پیشرفت چشمگیر تکنولوژی و راحت‌تر شدن زندگی بشر به وسیله آن، سطح توقعات مردم نیز از تکنولوژی وسایل هوشمند نسبت به قبل تغییر کرده و بیشتر شده است. مثلا شاید این روزها اکثر افراد هنگام خرید گوشی هوشمند برای خود به فاکتورهای زیادی توجه کنند و وجود آن‌ها برایشان حائز اهمیت باشد. یکی از مواردی که امروزه جزو فاکتورهای خرید گوشی محسوب می‌شود، ضدآب بودن آن است. این مسئله در گوشی‌های ضدآب مختلف متفاوت است و درجه‌بندی خاصی دارد. در ادامه این مقاله با مجله تکنولایف همراه باشید؛ چرا که قرار است به معرفی گوشی‌های ضدآب مختلف و کد IPهای مختلف که به عنوان یک استاندارد واحد بین‌المللی برای محصولات الکتریکی در برابر گرد و غبار و همینطور مایعات استفاده می‌شود، بپردازیم‌. جدول استاندارد ip بعد از این برای شما روشن خواهد شد.

 

 

معرفی IP گوشی‌های موبایل ضدآب

نفوذناپذیر بودن موبایل در برابر آب خیال شخص را از جانب نسوختن آن در برخورد با آب راحت می‌کند، چون در صورت تماس آب با گوشی اتفاقی برای آن نخواهد افتاد. البته گفتنی‌ست اکثر گوشی‌های ضدآب موجود در بازار از گوشی‌های پرچمدار برندهای آیفون، سونی و سامسونگ هستند. پس می‌توان نتیجه گرفت تنوع کمی در انتخاب گوشی‌های هوشمند ضدآب موجود در بازار وجود دارد و در نتیجه در بازار به صورت محدود یافت می‌شوند.

ضد آب ip68

 

احتمالا شما هم شنیده‌اید که شرکت‌ها در زمینه بررسی ضدآب بودن گوشی‌های موبایل از رتبه‌بندی IP استفاده می‌کنند. این استاندارد بین‌المللی درجه حفاظت گوشی موبایل شما در برابر مایعات، گرد و غبار و اجسام جامد را نشان می‌دهد و مشخص می‌کند. دستگاه‌هایی از جمله iPhone 12،  iPhone SE(2020)، Samsung Galaxy S21، OnePlus 8 Pro و حتی اپل واچ 6 همگی جزو برندها و مدل‌هایی هستند که ادعای مقاوم و ضدآب بودن گوشی‌های خود را می‌کنند.

معمولا در گوشی‌هایی مانند iPhone SE(2020) و حتی آیفون‌های قدیمی‌تر شما می‌توانید با مراجعه به آن IP67 را مشاهده کنید که این IP ضدآب بودن گوشی و درجه آن را نشان می‌دهد. البته در حال حاضر در گوشی‌های پیشرفته بیشتر از IP68 استفاده می‌شود که بسیار رایج‌تر و کاربردی‌تر است. حال در ادامه به معرفی دقیق‌تر IP  و بررسی کدهای IP68 و IP67 که معیار اصلی تشخیص ضدآب بودن موبایل است و درجه آن را برای برندهای مختلف نشان می‌دهد بررسی خواهیم کرد.

1- IP چیست؟ و IPXX چه چیزی را به ما نشان می‌دهد؟

IP یک استاندارد بین‌المللی است که توسط کمیسیون جهانی الکترونیک یا IEC برای تعیین میزان مقاومت یک وسیله الکتریکی در برابر آب، گرد و غبار و برخود برخی جامدات مانند خاک و شن و ماسه در نظر گرفته شده است.

احتمالا مشاهده کرده‌اید عددی که همیشه مقابل IP می‌نویسند، یک عدد دو رقمی است که عدد اول آن میزان مقاومت را در برابر اجسام خشک و عدد دوم میزان مقاومت و محافظت در برابر آب را نشان می‌دهد. البته باید بدانید این عدد نه تنها مقاومت در برابر آب، بلکه میزان فشار آب و همینطور درجه‌بندی آن را مشخص می‌کند. این اعداد و رتبه‌بندی توسط کمپانی‌های سازنده انجام نمی‌شود بلکه توسط کمیسیون بین‌المللی الکترونیکی IEC صورت می‌گیرد. در جدول زیر شما می‌توانید معنای هر عدد جلوی IP را ببینید تا بعد از آن به بررسی دقیق‌تر و ریزتر درباره دو IP67 و IP68 بپردازیم.

  • عدد اول مقاومت در برابر گرد و خاک:

0 : عدم محافظت در برابر ورود هرگونه جسم خارجی

1 : حفاظت در برابر ورود اجسام جامد با قطری بزرگتر از 50 میلی‌متر

2 : حفاظت در برابر ورود اجسام جامد با قطری بزرگتر از 12 میلی‌متر

3 : حفاظت در برابر ورود اجسام جامد با قطری بزرگتر از 2.5 میلی‌متر

4 : حفاظت در برابر ورود اجسام جامد با قطری بزرگتر از 1 میلی‌متر

5 : حفاظت در برابر گرد و غبار، ورود محدود از گرد و غبار برای دستگاه خطری ایجاد نمی‌کند.

6 : محافظت کامل در برابر گرد و خاک

توضیح کامل IP

  • عدد دوم مقاومت در برابر آب:

0 : عدم محافظت

1 : حفاظت در مقابل به صورت عمودی چکیدن آب

2 : حفاظت در مقابل اسپری مستقیم آب با زاویه 15 درجه

3 : حفاظت در مقابل اسپری مستقیم آب با زاویه 60 درجه

4 : حفاظت در مقابل پاشیدن آب در همه جهات

5 : حفاظت در برابر پاشیدن آب با فشار در همه جهات و نفوذ بسیار کم آن

6 : محافظت در برابر پاشیدن آب با فشار زیاد در همه جهات و نفوذ بسیار کم آن

7 : محافظت در برابر غوطه‌ور شدن دستگاه در آب از عمق 15 سانتی‌متر تا عمق 1 متر

8 : محافظت کامل در برابر آب

2- گواهی IP

به طورکلی گوشی‌های دارنده گواهی IP دارای ویژگی‌هایی مانند ضدآب بودن، ضد رطوبت بودن، ضد گرد و غبار بودن و نظیر این‌ها می‌باشند. اما معروف‌ترین گواهی‌های استاندارد برای ضدآب بودن گوشی، گواهینامه‌ی IP67 و IP68 می‌باشد. همانطور که در بخش قبل معانی اعدادی که در ادامه IP ذکر می‌شود را گفتیم، الان باید بدانید که عدد اول آن یعنی عدد 6 نشان‌دهنده مقاومت در برابر مواد جامد است. همچنین عدد دوم 7 یا 8 مربوط به درجه‌بندی مقاومت در برابر رطوبت و آب است.

همچنین در این گواهی‌ها اگر به جای رقم اول حرف X قرار داشته باشد، مانند گواهی IPX7، به این معناست که آن محصول در برابر نفوذ جامدات مورد آزمایش قرار نگرفته است. بنابراین دستگاه دارنده این گواهی را می‌توانید در آب با عمق 1 متری به مدت 30 دقیقه ببرید اما شرکت سازنده از مقاوم بودنش در برابر گرد و خاک ضمانتی نمی‌دهد.

3- استانداردهای ضدآب بودن IP67 و IP68 چیست؟

استانداردهای IP67 و IP68 از جمله ویژگی‌هایی است که هنگام خرید گوشی‌های ضدآب برای ما کاربردی بوده و باید به آن دقت کنیم. قبل بررسی جزئی‌تر این مورد لازم است بدانید اصطلاح waterproof به معنی ضدآب و water-resistant به معنی مقاوم در برابر آب باهم تفاوت دارند. ضدآب بودن به معنی آن است که وسیله شما بدون توجه به مدت زمان می‌تواند در آب غوطه‌ور باشد و غیرقابل نفوذ است. اما مقاوم در برابر آب به این معنی است که وسیله مورد نظر شما تا حدودی می‌تواند ورود آب را متوقف کند و کاملا نمی‌توان از آن در برابر نفوذ آب مطمئن بود.

استانداردهای ضدآب بودن IP67 و IP68

بنابراین زمانی که در رابطه با گوشی‌های هوشمند صحبت می‌کنیم، در رابطه با water-resistant یا مقاوم بودن در برابر آب صحبت می‌کنیم و نه در رابطه با waterproof بودن! حال به این نکته توجه کنید، گوشی ضدآبی که خریداری کرده‌اید که می‌تواند شامل IP67 یا IP68 باشد تا حدود زیادی به شما این امکان را می‌دهد از ورود آب به درون تجهیزات موبایل جلوگیری شود. برای شناخت بهتر گوشی‌های ضدآبی که امروزه در بازار هستند و جزو گزینه‌های پرطرفدار محسوب می‌شوند ما در بخش‌های بعدی تعدادی از بهترین آن‌ها را به شما معرفی خواهیم کرد.

قبل از بررسی موارد دیگر لازم است دقیق‌تر اعداد IP را بررسی کنیم. عدد 6 به عنوان عدد اول برای مقاومت تجهیزات ما در برابر گرد و غبار و خاک به مدت هشت ساعت تماس مستقیم در نظر گرفته شده است. همچنین عدد 7 یا 8 به عنوان عدد دوم مقاومت یک دستگاه در برابر آب را نشان می‌دهد. رتبه 7 برای زمانی می‌باشد که دستگاه شما توانایی این را دارد که به مدت نیم ساعت در آب شیرین با عمق نهایت یک متر فرو رود و رتبه‌بندی 8 به این معنی است که می‌توانید دستگاه خود را به مدت یک ساعت و نیم در عمق یک متر و نیم آب شیرین فرو ببرید. این موارد در قیمت گوشی هم تاثیر گذار خواهند بود.

4- آیا زمانی که گوشی استاندارد IP67 و IP68 را دارد می‌توان با گوشی خود شنا کرد؟

بعد از بررسی IP67 و IP68 قطعا یکی از سوالات مهمی که در ذهن همه شما شکل می‌گیرد این سوال است! اول از همه می‌دانید که هیچ گوشی کاملا ضدآب یا همان waterproof نیست، پس قطعا توصیه نمی‌شود با گوشی شنا کنید. غیر از آن باید بدانید زمانی که IEC گوشی‌های مقاومت هوشمند را در برابر آب تست می‌کنند، این عمل در شرایط آزمایشگاهی انجام می‌شود نه در محیطی مثل استخر که مواد شیمیایی داخل آب مانند کلر و … برای تصفیه آن استفاده می‌شود.

حتی اگر در آب دریا هم با گوشی شنا کنید بازهم باید بدانید که آب پر از املاح معدنی مانند نمک است و سازمان IEC گوشی شما را در چنین شرایطی تست و آزمایش نکرده است. پس به طور کلی شنا کردن همراه گوشی اصلا توصیه نمی‌شود و قطعا امتحان کردن آن به ریسکش نمی‌ارزد.

بهترین گوشی‌های ضدآب سال 2020

در سالی که گذشت تعدادی از گوشی‌های برند بعضی از مدل‌های مخصوص آن‌ جزو بهترین گزینه‌های گوشی ضدآب معرفی شدند که شامل:

  • گوشی ضدآب iPhone SE(2020)

گوشی ضدآب iPhone SE(2020)

این گوشی همانطور که می‌دانید از خانواده محصولات کمپانی اپل است. گوشی iPhone SE از استاندارد ضدآب و گرد و غبار IP67 بهره‌مند می‌باشد. طبق گفته کمپانی اپل می‌توانید از این گوشی به مدت 30 دقیقه در عمق 1 متری با فشار مناسب آب استفاده کنید. در این گوشی از پردازنده Apple A13 Bionic(7 nm+) Chipset استفاده شده است و دارای حافظه داخلی 128 گیگ نیز می‌باشد.

  • گوشی ضدآب iPhone pro max 11

نمایشگر این گوشی 6.5 اینچ، اولد، دقت 2688 در 1242 پیکسل می‌باشد. این گوشی توانسته است استاندارد مقاومت IP68 را از آن خود کند و طبق گفته کمپانی اپل می‌تواند به مدت 30 دقیقه در عمق حداکثر 4 متری استفاده شود. شاید هنگام بررسی گوشی‌های ضدآب مختلف تفاوت چندانی مشاهده نکنید چون این گوشی نیز مانند دیگر گوشی‌ها توانسته استاندارد IP68 را دریافت کند اما به این نکته توجه کنید گفته شده تا عمق 4 متری بنابراین میزان مقاومت این گوشی نسبت به هم سطح‌ها و رقبای خود بیشتر و چشمگیرتر است.

 

خرید آیفون 11 پرو مکس

 

  • گوشی ضدآب Samsung Galaxy S20 Plus

این گوشی دوسیم کارته از شرکت سامسونگ توانسته استاندارد IP68 را به خود اختصاص دهد، طبق گفته شرکت سامسونگ این گوشی می‌تواند در عمق حداکثر 1 و نیم متر به مدت 30دقیقه نگه داشته شود. CPU یا پردازنده این گوشی Dual-core Mongoose M5 + Dual-coreCortex-A76 + Quad-core Cortex-A55 CPU از نوع 64 بیتی است که بسیار قوی است و همچنین دارای باتری پرقدرت 4500 می‌باشد که این موارد کمی این گوشی را متمایز کرده است.

قیمت گوشی S20 پلاس 

 

  • گوشی One plus 8 pro

گوشی One plus 8 pro

این گوشی نیز توانسته استاندارد مقاومت IP68 را از آن خود کند که می‌تواند از گوشی در عمق 1.5 متری به مدت 30دقیقه استفاده کرد. این گوشی را می‌توان برای شرکت چینی سازنده آن یک نقطه عطف در کارنامه‌اش دانست، چون اولین شرکت و اولین مدل گوشی است که کاملا مقاوم در برابر آب معرفی شده است.

  • گوشی ضدآب Pixel 4 XL گوگل

این گوشی همانطور که از نامش پیداست، توسط کمپانی گوگل ارائه شده است. استاندارد مقاومت در برابر آب آن IP68 می‌باشد و مدت 30 دقیقه تا حداکثر عمق 1.5 متری می‌تواند استفاده شود. در نظر داشته باشید که مقاومت دو گوشی پیکسل 4 و مدل xl در برابر آب نسبت به نسل‌های قبل خود پیشرفت چندانی نداشته است ولی همچنان می‌تواند جزو بهترین گوشی‌های ضدآب آن را به شمار آورد.

توصیه‌هایی برای مقاومت گوشی در برابر آب

مقاومت در برابر آب اغلب با عایق رطوبتی اشتباه گرفته می‌شود، اما این دو اصطلاح قطعا مترادف نیستند. مورد دوم حاکی از محافظت کامل است در حالی که مقاومت نشان دهنده سطحی از آسیب پذیری است و مطمئنا پوشش کامل نیست. کارهای زیادی می‌توان انجام داد تا دستگاه‌ها را در برابر آب محافظ نگه داشته شوند و درجات مختلفی از مقاومت در برابر آب وجود دارد، به طوری که برخی از دستگاه‌ها به طور قابل ملاحظه‌ای محافظت بیشتری نسبت به سایرین ارائه می‌کنند. برخلاف مواد ضد آب که دارای خواص ضد آب خاصی هستند، یک دستگاه مقاوم در برابر آب در واقع فقط یک مانع محکم مهر و موم شده است که از مدارهای ظریف درون محافظت می‌کند. متأسفانه، اگر مانع از کار بیفتد، دستگاه شما دیگر در برابر آب مقاوم نیست.

یک پاشش کوچک با آب شیرین یا حتی فرو رفتن سریع در آن ممکن است برای گوشی‌هایی با درجه مقاومت کافی در برابر آب مشکلی ایجاد نکند، اما زمانی که ما شروع به حرکت در دنیای واقعی کنیم، این وضعیت به سرعت تغییر می‌کند. به عنوان مثال، آب کلردار یا نمک‌دار می‌تواند به واشرهای لاستیکی و درزگیرهایی که دستگاه شما را در برابر آب محافظت می‌کنند حمله کرده و آن را فرسایش دهد. پوشش ممکن است ضعیف شوند و گوشی شما را در معرض آسیب رطوبت قرار دهند. همین امر در مورد قهوه، ریختن نوشابه یا نوشیدنی نیز صدق می‌کند، اکثر تلفن‌ها با این نوع مایعات به طور کامل آزمایش نشده‌اند.

احتمالاً نباید این را گفت، اما اگر گوشی خود را در لباسی در ماشین لباسشویی جا بگذارید، از نظر فنی ممکن است چند چرخه از ماشین لباسشویی دوام بیاورد، یک ضربه و ترک در قاب به وضوح برای آن کشنده خواهد بود. مواد شوینده و دمای بالای شستشو مطمئنا به تلفن شما کمک نمی‌کند.

این وضعیت مشابهی در مورد عمق آب است. اگر گوشی خود را در عمق زیادی پایین بیاورید، مهر و موم‌های داخل گوشی شما احتمالا تحت فشار کمانش می‌کنند. ساعت‌های خوب مقاوم در برابر آب ممکن است بتوانند تا صدها متر یا بیشتر دوام بیاورند، اما تلفن هوشمند شما نمی‌تواند.

ما در واقع شاهد بازگشت سونی به برخی از ارجاعات به مقاومت در برابر آب در مواد تبلیغاتی خود بوده‌ایم، زیرا به نظر می‌رسد برخی از مصرف‌کنندگان به نقطه اشتباهی دست یافته‌اند. به تازگی، این شرکت دستورات بازاریابی خود را برای حمایت از استفاده معقول از محصولات خود به روز کرد و پیشنهاد کرد که مشتریان «نباید [Xperia Z5] را کاملا زیر آب قرار دهند».

در واقع، اکثر سطوح رتبه بندی فقط نوعی محافظت در برابر اسپری آب و قطرات آب ارائه می‌دهند. بنابراین می‌توانید با استفاده از اکثر تلفن‌های دارای رتبه IP با دست‌های خیس کنار بیایید، اما IPX6 و دستگاه‌های پایین‌تر برای استفاده در حمام بسیار قابل اعتماد نیستند.

  • قبل از اینکه گوشی خود را برای غواصی ببرید، مطمئن شوید که همه بخش‌های آن بسته هستند. این موارد شامل شیارهای سیم کارت و کارت میکرو اس‌دی و همچنین در صورتی که گوشی شما دارای درگاه USB باشد، شامل این بخش نیز هست.
  • پس از شنا، گوشی خود را با آب تازه بشویید تا مطمئن شوید که آب کلردار شسته شده است. اما از صابون یا مواد شیمیایی استفاده نکنید.
    از آب نمکی و شرایط شدید مانند گرمای زیاد یا محیط‌های ناهموار اجتناب کنید.
  • قبل از وصل کردن دستگاه‌های دیگر به پورت USB یا هدفون، دستگاه خود را کاملاً خشک کنید. اگر تکان دادن گوشی شما به سرعت آن را خشک نمی‌کند، می‌توانید از یک پارچه میکروفایبر خشک استفاده کنید.
  • از قرارگیری در دمای بالا خودداری کنید. گوشی شما به سونا نیازی ندارد، در عوض به آن استراحت بدهید. سعی نکنید آن را با سشوار نیز خشک کنید، فقط از یک پارچه استفاده کنید.
  • کثیفی، مو یا هر چیز کوچک دیگری را از روکش‌ها و درگاه‌ها پاک کنید. وصل کردن چیزی به درگاهی که در آن کثیفی وجود دارد، راه خوبی برای خراب کردن کانکتورها است، حتی اگر ذرات کوچک آن را تمیز نکنید، ممکن است باعث آسیب به مهر و موم کارت microSD، سیم کارت یا USB شود.

 

جمع‌بندی

درنهایت اگر ضدآب بودن گوشی برای‌تان اهمیت ویژه‌ای دارد و این موضوع می‌تواند روی انتخاب شما تاثیرگذار باشد، حتما به گواهی IP گوشی خود دقت لازم را داشته باشید و بخش‌های تفاوت استانداردهای IP را به خوبی مطالعه کنید. این استانداردها بعضا در قیمت گوشی نیز تاثیر دارند. همچنین بازهم لازم است در آخر تاکید شود که ضدآب بودن گوشی به این معنی نیست که اگر زیر آب بردید و آسیب دید کاملا درست می‌‌‌‌شود و چالشی برای شما درست نمی‌کند، چون حتی شرکت‌هایی که گوشی‌های ضدآب را معرفی کرده‌اند خودشان نیز از کارشان به اندازه‌ای مطمئن نیستند که در صورت رخ دادن اتفاق در رابطه با زیر آب قرار گرفتن گوشی آن را بعد بتوانند به طور کامل تعمیر یا تعویض کنند.

امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. اگر شما نیز اطلاعات کاربردی در این زمینه دارد می‌توانید آن را با کاربران تکنولایف به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

آیا می‌توانم با آیفون خود شنا کنم؟

در حالی که آیفون 13 پرو برای مقاومت ۶ متری در برابر آب مقاوم شده، ممکن است به نظر برسد که می‌توانید با گوشی خود به داخل استخر بروید، بهتر است آن را بیرون از آب بگذارید. رتبه IP در شرایط کنترل شده، در آب بدون حرکت آزمایش می‌شود. حرکت دادن گوشی در آب باعث افزایش فشار آب می‌شود و احتمال اینکه آب راه خود را پیدا کند و آسیب جبران ناپذیری به گوشی شما وارد کند، بیشتر می‌شود.

تست IP نیز با استفاده از آب شیرین انجام می‌شود. اکثر استخرها دارای مواد شیمیایی اضافی مانند کلر هستند که می‌تواند در مقاومت تلفن شما تفاوت ایجاد کند. شما باید گوشی خود را کاملا از دریا دور نگه دارید. آب نمک می تواند مشکلات زیادی از جمله تخریب قطعات فلزی در پورت شارژ ایجاد کند.

حتی اگر گوشی شما دارای بالاترین رتبه مقاومت IP68 باشد، باز هم تمرین خوبی است که در مواقع اضطراری از این ویژگی به عنوان یک نسخه پشتیبان استفاده کنید. گوشی شما برای غواصی طراحی نشده است، بنابراین سعی نکنید از دوربین برای گرفتن عکس از ستاره‌های دریایی یا هر چیز دیگری استفاده کنید. همچنین نباید سعی کنید ویدیوهای TikTok را از خود در حال پریدن از ارتفاعات به سمت اعماق ضبط کنید. این دسته بندی‌ها برای حوادثی مانند ریختن نوشیدنی یا مواقع اضطراری مانند برقراری تماس در زیر باران شدید وجود دارد.

گوشی من رتبه IP ندارد. آیا می‌تواند خیس شود؟

برای اینکه یک شرکت تبلیغ کند که محصولش دارای رتبه IP است، باید آزمایشات سختی را برای اطمینان از مطابقت با الزامات انجام داده باشد. این آزمایش‌ها می‌توانند هم به موقع و هم پرهزینه باشند، بنابراین قابل درک است که برخی از شرکت‌ها به سادگی نمی‌خواهند پول نقد را خرج این موضوع کنند، به‌ویژه وقتی صحبت از مدل‌های متمرکز بر بودجه می‌شود.

برخی از تلفن‌ها از جمله Moto G50 موتورولا از عباراتی مانند دفع آب یا مقاوم در برابر آب بدون رده‌بندی رسمی IP استفاده می‌کنند. این گوشی‌ها ممکن است از روش‌هایی مانند مهر و موم‌های لاستیکی یا پوشش نانو ضد آب برای جلوگیری از رطوبت استفاده کنند. در حالی که این تلفن ها ممکن است از غوطه ور شدن تصادفی جان سالم به در ببرند، اما ارزش دارد که آنها را از غوطه ور شدن کامل در آب در امان نگه دارید. اما نباید خیلی نگران تماس در زیر باران باشید.

اگر گوشی من به مقاومت در برابر آب اشاره‌ای نکرده باید چه کار کنم؟

اگر گوشی شما هیچ اشاره‌ای به مقاومت در برابر آب نکرده، بهتر است فرض کنید که هیچ چیزی وجود ندارد و باید تا آنجا که می‌توانید در اطراف مایعات مراقب باشید.

ads

بررسی گوشی سامسونگ اس ۲۴ اولترا به همراه تست گیمینگ و کیفیت دوربین ها

بررسی گوشی سامسونگ گلکسی S24 Ultra

برای شما

نظرات

 

نظر بده

نام

اشتراک گذاری
این مطلب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید
https://www.technolife.ir/blog/%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%af-%d9%87%d8%a7%db%8c-ip/
ads
ads