در آشفته بازار تلفن همراه کشور، خرید کالای دست اول و اصلی همواره مهمترین دغدغه مشتریان بوده و خواهد بود. دیگر دوره خریدهای آسانی چون نوکیا 1100 گذشته است. امروز توجیه اقتصادیِ جا زدن گوشیهای دست دوم به جای نو، یا لوازم جانبی غیراصلی و فیک به جای اصلی و اورجینال در برخی برندهای گرانقیمت و ارزشمند، سودجویان و سوداگران این بازار پر منفعت را وسوسهی چنین اقدامی میکند. مطمئنترین راه برای دوری از این دامها، چیزی جز افزایش اطلاعات و دانش خود در رابطه با محصول مورد نظر نیست.
پس بهتر است یکبار برای همیشه به این پرسش پاسخ دهید که چگونه باید در هنگام خرید گوشی آیفون مراقب جیب خود باشید؟ در مقاله پیش رو به این مهم میپردازیم. نخست تعریف چند اصطلاح و مفهوم در رابطه با گوشی آیفون:
اصطلاحات رایج
آنلاک فکتوری (Factory Unlocked): گوشیهای آیفون (و برخی برندهای دیگر) به دو صورت لاک و آنلاک توسط اپل عرضه میشود. گوشیهای لاک تنها با سیم کارتی که درون گوشی از قبل قرار داده شده است قابل استفاده هستند و این کار تنها در کشورها و اپراتورهای طرف قرارداد اپل صورت میگیرد. اصطلاحاً این گوشیها روی یک سیم کارت لاک هستند. اگر چنانچه بخواهید گوشی شما با همه اپراتورهای موبایل، از جمله اپراتورهای موبایل ایرانی، سازگار باشد باید نسخه آنلاک شده آن را تهیه کنید. در نسخه آنلاک فکتوری، هیچ سیم کارتی درون آیفون وجود ندارد و به محض قرار دادن سیم کارت درون گوشی، سیگنال شبکه قابل دریافت و گوشی قابل استفاده است.
آنلاک به وسیله اپراتور (Operator Unlocked): اگر گوشی روی یک سیم کارت لاک باشد، با پرداخت هزینه و مابهالتفاوت قیمت خرید گوشی به اپراتور مربوطه میتوان آن را آنلاک و sim-free کرد تا با هر سیم کارتی کار کند. به این گوشیها اصطلاحاً «آنلاک شده به وسیله اپراتور» گفته میشود. البته از نظر مصرف کننده نهایی تفاوتی در گوشی آنلاک فکتوری و آنلاک بوسیله اپراتور دیده نمیشود و هر دو دارای یک کیفیت و یک مشخصات هستند.
گارانتی: اپل تغییراتی در تاریخ شروع گارانتی خود اعمال کرده است (کسب اطلاعات بیشتر در مورد گارانتی آیفون) مبنی بر اینکه زین پس تاریخ شروع گارانتی از روز خرید دستگاه محاسبه میگردد، نه از روز نخستین اکتیو شدن آن. بنابر این چنانکه در اطلاع از گارانتی آیفون توضیح دادیم، فقط کافیست پیش از باز کردن و اکتیو کردن آیفون سریال آن را چک کنید و پس از مشاهده اکتیو نبودن آیفون دیگر تردیدی درباره کارکرده بودن آن نخواهید داشت.
اپل آیدی (Apple ID): اپل آیدی یا شناسه اپل نوعی حساب کاربری ویژه کاربران محصولات شرکت اپل است. شرکت اپل برای حفظ حق نشر آثاری که برای سیستمهای عامل و پلتفرمهای اپل عرضه میشود آنها را برچسبگذاری میکند که هر شخص تنها بتواند با مشخصات خود آن را نصب کند. بدین معنی که هر کاربر٬ برای استفاده از آثار مختلف در دستگاه اپل خود٬ میبایست یک Apple ID ثبت کرده و از آن استفاده نماید. (منبع : ویکیپدیا)
شماره کارت مداری بینالمللی یا ICC ID: هر سیم کارت شناسهای منحصر بفرد دارد که طبق استاندارد خاصی تعیین میشود. این شناسه همان ICCID است. در گوشیهای لاک، به دلیل منحصر بودن استفاده گوشی به همان سیم کارت خاص، ICCID در پشت جعبه گوشی هک شده است. داشتن شناسه ICC ID در پشت جعبه گوشی آیفون به معنی آنلاک فکتوری نبودن یا سیم لاک بودن آن است که البته برای فروش قبلاً توسط اپراتور آنلاک شده و تفاوتی در مشخصات و کیفیت آن وجود ندارد.
پارت نامبر (Part Number) پارت نامبر شناسهای در پشت جعبه آیفون است که مشخص کننده کشور عرضه کننده آن دستگاه میباشد. برای مثال پارت نامبر LL/A مشخص کننده اینست که آیفون مورد نظر در کشور امریکا عرضه شده است یا پارت نامبر AE مربوط به کشور امارات متحده عربی میباشد. تفاوت گوشیهای متعلق به پارت نامبرهای مختلف در اندازه جعبه است که خود ناشی از تفاوت در اندازه و شکل شارژر آنهاست. برای کشورهای مختلف شارژرهایی سازگار با پریز برق رایج آنها عرضه میشود. تفاوت دیگر در دفترچه راهنما است که به زبان کشور هدف نوشته شده است. ولی یک فرق مهم در پارت نامبر کشور امارات وجود دارد و آن اینکه آی دیوایسهای کشور امارات فاقد FaceTime هستند.
مراقبتهای پیش از باز کردن جعبه
زمانیکه جعبه گوشی آیفون به دست شما میرسد میتوانید با چک کردن چند نکته ساده زیر از پشیمانیهای بعدی پیشگیری کنید. در واقع پیش از باز کردن جعبه میتوانید از اصالت محصول اطمینان حاصل کنید:
- 1- به امضای اپل دقت کنید: امضای اپل عبارتی است که در همه محصولات اپل وجود دارد. در دیوایسهای اپلی تولید شده در کشور چین، از جمله آی دیوایسها این عبارت بصورت Designed by Apple in California Assembled in China ظاهر میشود. برخی لوازم جانبی مانند کابلهای اصلی ممکن است در کشور ویتنام تولید شده باشند و بنابر این انتهای عبارت فوق به جای China کلمه Vietnam درج میشود. این عبارت در پشت جعبه همه آی دیوایسها و نیز روی همه لوازم جانبی آن از قبیل ایرپاد، شارژر، کابل و خود گوشی وجود دارد. در موارد غیر اصلی اغلب با حروف در این جمله بازی میشود. مثلا به جای California نوشته میشود Califormia یا Californial. البته این روش صد در صدی و یقینی برای اطمینان از اصالت محصول نیست و بهتر است همراه سایر موارد دیده شود چرا که دیده شده است جنس تقلبی امضای اصلی اپل را داراست. بنابر این باید گفت با دیدن امضای تقلبی میتوان به تقلبی بودن محصول پی برد ولی با دیدن امضای اصلی نمیتوان به اصالت آن یقین پیدا کرد.
درج کلمه Califorrnia به جای California روی کابل غیراصلی
- 2- حتماً به مشخصات مندرج در برچسب پشت جعبه گوشی دقت کنید: این مشخصات شامل مدل گوشی، رنگ و ظرفیت میباشد که در نمونه زیر عبارتست از آیفون 5s طلایی با ظرفیت داخلی 16 گیگابایت. این مورد برای اینست که بدانید محصول خریداری شده از نظر رنگ و حافظه داخلی همانی است که میخواستید.
- 3- بررسی اکتیو شدن آیفون: برای اطمینان از اکتیو نبودن و کار کرده نبودن گوشی آیفون میتوانید سریال آن را در سایت اپل در این آدرس وارد کرده و بررسی کنید. اگر چنانچه آی دیوایس شما قبلاً اکتیو شده باشد بلافاصله میتوانید تاریخ پایان گارانتی را در این قسمت مشاهده کنید (مانند تصویر زیر). بدیهیست یکسال پیش از تاریخ پایان برابر میشود با روزی که آن محصول از استورهای رسمی اپل خریداری شده است. ولی اگر محصول اکتیو نشده باشد این صفحه حاوی هیچ اطلاعاتی در این مورد نیست. آیفون های دارای ICCID غالباً اکتیو شده هستند. علت اینست که در هنگام آنلاک کردن توسط اپراتور، دستگاه باید اکتیو شود. بنابراین اگر آیفون شما دارای ICCID بود و در سایت اپل قبلا اکتیو شده بود این امر لزوما به معنی دست دوم بودن آن نیست.
طبق آنچه در تعریف گارانتی محصولات اپل ذکر کردیم، تاریخ شروع گارانتی آیفون از روز خرید آن از اپل استور محاسبه میگردد (نه از روز اکتیو کردن). از آنجاییکه لزوما تاریخ خرید با تاریخ اکتیو کردن یکی نیست و ممکن است بین آنها حتی ماه ها فاصله باشد، لذا اگر پس از اکتیو کردن دستگاه خود مشاهده کردید که تاریخ شروع گارانتی پیش از تاریخ اکتیو شدن به دست شما است، نگرانی به خود راه ندهید. این تاریخ مشخص کننده روز خرید از سیستم فروش اپل میباشد. نکته مهمی که اینجا مطرح میشود اینست که اگر خواهان آیفون اکتیو نشده و باز نشده هستید، کافیست پیش از باز کردن و اکتیو کردن آن، سریال مربوطه را به نحوی که توضیح دادیم چک کنید تا پیغام اکتیو نشده را مشاهده کنید.
- 4- پارت نامبر گوشی را چک کنید: اگر میخواهید گوشی شما پارت نامبر ایالات متحده باشد بدین معنیست که باید در انتهای آن LL/A را ببینید. البته تاکید میکنیم که هیچ تفاوتی در کیفیت و خدمات پارت نامبرهای مختلف وجود ندارد (به جز یک مورد) و تفاوت اینها تنها در دو شاخه یا سه شاخه بودن شارژر آنهاست که برای مصرف کننده نهایی تنها با یک تبدیل قابل استفاده است. آن یک مورد استثناء در مورد پارت نامبرها مربوط میشود به پارت نامبر کشور امارات یا AE که گوشیهای آن دارای سرویس فیس تایم (FaceTime) نیستند و این سرویس روی آنها فعال نمی شود. حساسیت برخی مشتریان روی پارت نامبر صرفاً جنبه روانی دارد و واقعاً هیچ تفاوتی جز در مورد کشور امارات بین سایر پارت نامبرها وجود ندارد. همین امر دستمایه برخی فروشندگان برای فروش گرانتر و غیرمنطقی آیفون میشود. (بیشتر بخوانید)
پس از باز کردن جعبه
تا اینجای کار با چک کردنهای مرحله قبل خیالتان راحت شده است ولی برای تکمیل کار بد نیست به موارد زیر هم دقت فرمایید:
- 1- سیم کارت ایران را داخل دستگاه قرار دهید. به محض اینکه آنتن دریافت کردید میتواند خیالتان از بابت آنلاک بودن گوشی راحت شود. این آنلاک بودن بدون انقضاء و دائمی است.
- 2- به امضای اپل روی لوازم جانبی دقت کنید. عبارت Designed by Apple in California Assembled in China/Vietnam طوری قرار دارد که بدون باز کردن بسته بندی لوازمی چون ایرپاد و شارژر و کابل قابل خواندن است.
- 3- اگر گوشی شما اپراتور آنلاک باشد ممکن است در خشاب سیم کارت آن یک سیم کارت مربوط به اپراتور ارائه دهنده وجود دارد که ICCID مندرج در پشت جعبه مربوط به آنست. اگر سیم کارت دیدید نترسید! کلیه آیفونهای بازار ایران به صورت آنلاک شده به دست مشتری میرسند. کافیست سیم کارت خود را در آن قرار دهید و شروع به استفاده کنید.
- 4-بررسی اکتیو بودن آیفون بعضا دیده میشود که وضعیت دستگاه پیش از باز کردن جعبه در سایت اپل اکتیو نشده است و پیغام Please Activate Your iPhone به درستی نمایش داده میشود. ولی پس از اکتیو کردن آیفون، تاریخ پایان گارانتی کمتر یا حتی بیشتر از یک سال درج می شود. این اشکال از سوی سرورها و سیستم اپل است و گاهی بعد از چند روز، این تاریخ جابجا شده و تغییر میکند. اخیرا این مورد برای بسیاری از کاربران محترم اتفاق افتاده است و چنانچه در بخش کامنت های این برگه نیز می توانید مشاهده کنید، مایه نگرانی و اضطراب بسیاری گشته است. لذا شما خریدار محترم اگر خواهان آیفون اکتیو نشده هستید، مبنا را بر همان چیزی قرار دهید که در بررسی اکتیو بودن آیفون تحت عنوان اقدامات پیش از باز کردن جعبه عرض کردیم. قائدتاً تاریخ پایان گارانتی باید یکسال پس از آن باشد، اما در مواقعی چون موارد ذکر شده، اشکال از سوی سرورها و نرم افزارهای اپل است نه فروشنده.
نکات پایانی:
- 1- واقعاً هیچ ترجیهی در داشتن یا نداشتن ICCID وجود ندارد. آیفون مورد نظر چه آنلاک فکتوری باشد و چه آنلاک شده به وسیله اپراتور، در نهایت با هر سیم کارتی کار میکند. اگر آیفون شما دارای ICCID است و با سیم کارتتان کار میکند، در واقع آنلاک شده است و این آنلاک شدن تاریخ انقضاء ندارد. شایعات مربوط به اختلاف کیفیت آنلاکها و یا منقضی شدن آن در صورت آپدیت یا هر تغییر دیگری را جدی نگیرید. اما بعضا ICC داشتن یا نداشتن گوشی، باعث اختلاف قیمت آنها در بازار شده است.
- 2- تفاوت در پارت نامبرهای مختلف منحصر میشود به همان مورد امارات که ذکر شد. دیگر پارت نامبرها تنها از نظر دو شاخه و سه شاخه بودن شارژر با هم متفاوتاند. در این مورد نیز نباید حساسیت داشت و تحت تاثیر تبلیغات برخی فروشندگان قرار گرفت. البته در بازار ایران در حال حاضر اکثریت قریب به اتفاق آیفونها با پارت نامبر ایالات متحده عرضه میشوند.
- 3- با دقت در موارد و نکات گفته شده میتوانید بدون شناخت و اعتماد به فروشنده، به بررسی اصالت محصول بپردازید و خریدی آرام و بدون استرس داشته باشید.